Nie jest łatwo stać się lepszym sobą, zgodnie z popularnym w ostatnim czasie hasłem. Bądź najlepszą wersją siebie, czyli jaką wersją? Czy to oznacza, że ja nie jestem najlepszą sobą jaką mogę być? Wystarczającą, tak po prostu?
Wszechobecna presja, którą odczuwamy na codzień bywa wykańczająca i powoduje stres. Jednak są w życiu takie sytuacje, w które wchodzimy pomimo tego stresu i presji. Wiesz, że stresują Cię wystąpienia publiczne, ale bierzesz w nich udział. Nie lubisz wystawiać się na ocenę i krytykę, a jednak prowadzisz konto w social mediach. Boisz się nowych wyzwań, ale ryzykujesz i wchodzisz w nie. Ostatecznie więc, w każdej z tych sytuacji poddajesz się stresowi świadomie, wiedząc przy tym, że pomoże ci to osiągnąć wyznaczony cel.
Ten rodzaj stresu produktywnego nazywa się eustresem
Eustres jest odpowiednikiem niepokoju i w przeciwieństwie do stresu negatywnego, jest zdrową i produktywną siłą popychającą nas do działania.
Po raz pierwszy szczegółowo zdefiniował stres lekarz węgierskiego pochodzenia ale mieszkający w Kanadzie Hans Selye w 1936 roku. To właśnie jego badania ujawniły negatywny wpływ stresu na nasz organizm, oraz zwiększone ryzyko chorób, które się nim wiąże.
Hans Selye przy okazji swoich badań wyróżnił trzy rodzaje stresu: stres naturalny, którego najczęściej doświadczamy w reakcji na codzienne wyzwania, dystres – zły, negatywny i wyniszczający dla organizmu, oraz ten „dobry” stres, który nazwał eustresem.
Jego zdaniem, każdy z nas powinien doświadczać zdrowego poziomu stresu ale w określonym zakresie, tak by działał na nas motywująco i poprawiał tym samym naszą wydajność. Można śmiało uznać, że jest prekursorem definicji „strefa komfortu”.
Istotne jest jednak by widzieć gdzie przebiega granica między tym negatywnym stresem – dystresem, a eustresem. Granica ta jest bardzo cienka, więc musimy zwracać uwagę na nasz poziom stresu i realnie ocenić, czy ten który właśnie odczuwamy nam pomaga, czy szkodzi.
Co na to psychologia?
Zgodnie z definicją Amerykańskiego Towarzystwa Psychologicznego (APA) eustres to rodzaj stresu wynikający z trudnych, ale osiągalnych, przyjemnych i wartościowych zadań. Ma on korzystny wpływ na nas, generując poczucie spełnienia lub osiągnięć oraz ułatwiając wzrost, rozwój, mistrzostwo i wysoki poziom wydajności.
Kiedy eustres staje się naszym sojusznikiem?
- Podczas ćwiczeń fizycznych i startu w zawodach. Stres fizyczny np. podczas treningu motywuje Cię do jego ukończenia, a w rezultacie pomaga Twojemu ciału i umysłowi poczuć się dobrze. Zdrowa rywalizacja towarzysząca startom w zawodach natomiast, motywuje Cię do podnoszenia swojej wydajności i polepszania wyników sportowych. No i te endorfiny po…bajka!
- Podczas porodu. Kobiety, rodząc dzieci mają olbrzymi wyrzut adrenaliny, który związany jest z olbrzymim wysiłkiem fizycznym, niejednokrotnie porównywanym do przebiegnięcia maratonu. Często podczas porodu w wyniku stresu i adrenaliny właśnie, nie czują bólu tylko wielką wolę walki. Adrenalina i stres nie pozwalają się im poddać tylko motywują do ukończenia akcji porodowej i zobaczenia upragnionego maleństwa na świecie.
- Podczas pierwszej randki. Zazwyczaj każdy, kto choć raz była na randce, pamięta ten mętlik w głowie tuż przed spotkaniem. Czy druga osoba okaże się fajna? Czy będzie mną zainteresowana? Czy będziemy mieli o czym ze sobą rozmawiać?
- Podczas ważnych zmian w życiu, które pomimo tego, że są trudne, dają szansę na osobisty rozwój, na przykład przeprowadzka do nowego miasta.
- Podczas podróży. Chyba większość z nas chociaż nie raz w życiu doświadczyła tzw. reisefieber – czyli nadmiernego poddenerwowania przed lub podczas podróży. Jest to rodzaj poddenerwowania lub nadmiernej ekscytacji i towarzyszące temu przemyślenia czy podróż się odbędzie? czy zdążymy na samolot/pociąg? czy miejsce do którego się wybieramy sprosta naszym oczekiwaniom i wiele innych.
- Podczas planowania i organizacji ważnego wydarzenia, takiego jak np. ślub i może przyczynić się do pozytywnego napięcia i podekscytowania.
- Podczas nowych wyzwań zawodowych, które mogą dostarczyć bodźców do naszego rozwoju zawodowego.
Eustres to stres, który może być naszym sojusznikiem. Zamiast unikać go, warto nauczyć się zarządzać nim w przydatny sposób. To, co jest kluczowe, to podejście do sytuacji stresowych z pozytywnym nastawieniem i wiarą w nasze umiejętności i możliwości.
Jakie daje korzyści?
- Motywuje do działania
- Nadaje sens osiągania nowych celów
- Powoduje podekscytowanie i emocje
- Wpływa na rozwój osobisty
- Daje poczucie kontroli nad naszym życiem
Każdy z nas doświadcza stresu inaczej
Sposób radzenia sobie ze stresem u każdego z nas będzie inny. W dużej mierze zależy od naszej fizjologii, tolerancji na niego mechanizmów radzenia sobie z nim i innych unikalnych czynników.
Rodzaj czynników stresogennych z pewnością ma wpływ na reakcję organizmu na nie. Jeśli sprawią, że poczujesz się zagrożony, doprowadzą do niepokoju. Jeśli są większym wyzwaniem, któremu wiesz, że uda Ci się sprostać, z większym prawdopodobieństwem doprowadzą do eustresu.
Wykorzystaj eustres do rozwoju osobistego i zawodowego.
Zrozumienie eustresu i jego roli dla dobrego samopoczucia prowadzi do zmiany sposobu, w jaki postrzegamy czynniki stresogenne w naszym życiu. Warto patrzeć na wyzwania jako okazje do rozwoju, nauki i osiągnięć. Zamiast widzieć je jako zagrożenia, możemy spojrzeć na nie jako wyzwania, które pomogą nam rozwijać się i osiągać cele.
Pamiętajmy, że eustres to narzędzie, które może być Twoim sprzymierzeńcem w osiąganiu sukcesu i rozwoju, ale tylko wtedy gdy nauczymy się go właściwie wykorzystywać. Zmiana perspektywy i podejścia do czynników stresogennych jest pierwszym krokiem ku bardziej pozytywnemu i produktywnemu podejściu do życiowych wyzwań.