Hormony odgrywają niesamowicie ważną rolę w naszym organizmie i dopóki wszystko funkcjonuje w nim dobrze, nawet nie zastanawiamy się jak ważne i odpowiedzialne zadanie pełnią.

W poniższym wpisie:

• dowiesz się czym są hormony
• jakie są objawy nierównowagi systemu hormonalnego
• jakie schorzenia może powodować rozstrojona gospodarka hormonalna
• jakimi naturalnymi metodami możemy równoważyć nasze hormony

System hormonalny to mówiąc wprost – skomplikowany system komunikacyjny. Jest to swojego rodzaju system regulacji, który używa substancji chemicznych zwanych właśnie hormonami do przekazywania sygnałów między różnymi częściami ciała. Te substancje chemiczne, pełnią bardzo ważną rolę informacyjną, przekazując dane i regulując różne funkcje naszego organizmu.

Hormony są wytwarzane przez gruczoły endokrynne i każdy z nich pełni określoną rolę w regulowaniu różnych aspektów naszego zdrowia i funkcji fizjologicznych.

Jaka jest więc główna rola systemu hormonalnego?

✔️ Regulacja wzrostu i rozwoju. Hormony wpływają na wzrost i rozwój organizmu, zarówno w okresie dziecięcym, jak i w okresie dojrzewania.

✔️ Regulacja metabolizmu. Hormony kontrolują procesy metaboliczne, w tym przemianę materii, produkcję energii i utrzymanie równowagi w organizmie.

✔️ Regulacja funkcji reprodukcyjnych. Hormony płciowe, takie jak estrogen i progesteron u kobiet, oraz testosteron u mężczyzn, regulują cykl menstruacyjny, ciążę, poród i wiele innych procesów związanych z reprodukcją.

✔️ Reakcje na stres. Hormony są zaangażowane w reakcje organizmu na stres, kontrolując wydzielanie adrenaliny i kortyzolu.

✔️ Kontrola gospodarki wodno-elektrolitowej. Hormony regulują ilość wody w organizmie oraz równowagę elektrolitową.

System hormonalny pełni kluczową rolę w utrzymaniu homeostazy organizmu, czyli jego wewnętrznej równowagi, co pozwala na prawidłowe funkcjonowanie wszystkich jego części.

Do głównych gruczołów i narządów układu hormonalnego zalicza się:

• Przysadka mózgowa
• Tarczyca
• Przytarczyce 
• Nadnercza
• Trzustka
• Jajniki i jądra
• Grasica 
• Szyszynka
• Nerki 
• Jelita 

A co się dzieje jeśli hormony nie działają prawidłowo?

Nierównowaga hormonalna, znana również jako zaburzenia hormonalne, to stan, w którym poziom hormonów w organizmie jest zakłócony lub nieprawidłowy.

Może występować, gdy poziom jednego lub więcej hormonów jest zbyt niski lub zbyt wysoki w stosunku do normy. To może prowadzić do różnych problemów zdrowotnych. Przyczyny nierównowagi hormonalnej mogą być różnorodne. Może być nimi stres, zaburzenia gruczołów dokrewnych, nieprawidłowości genetyczne, choroby autoimmunologiczne, urazy, niektóre leki, a nawet czynniki środowiskowe.

Jakie są oznaki braku równowagi hormonalnej?

Zaburzenia hormonalne mają bardzo duży wpływ na nasz metabolizm, który składa się z reakcji chemicznych zachodzących w naszych komórkach. Dzieje się tak, ponieważ komórki te zajmują się m.in. zamianą spożywanej żywności w energię. 

Obejmują one:

• Wolne lub szybkie bicie serca 
• Niewyjaśniony przyrost wagi lub utrata masy ciała 
• Ciągłe uczucie zmęczenia 
• Zaparcia 
• Biegunki lub częstsze wypróżnienia 
• Drętwienie i mrowienie w dłoniach
• Podwyższony poziom cholesterolu we krwi 
• Depresja lub stany lękowe 
• Sucha, szorstka skóra 
• Wypadanie włosów
• Cienka, ciepła i wilgotna skóra
• Nieregularny rozkład tkanki tłuszczowej
• małe narośla skórne
• Wyjątkowo duże pragnienie  
• częste oddawanie moczu 

Jakie schorzenia może powodować brak równowagi hormonalnej?

• Nieregularne miesiączki. W cykl menstruacyjny zaangażowanych jest kilka hormonów. Z tego powodu brak równowagi w jednym lub kilku z tych hormonów może powodować nieregularne miesiączki. Specyficzne schorzenia związane z hormonami, które powodują nieregularne miesiączki, obejmują zespół policystycznych jajników (PCOS) i brak występowania miesiączki w ogóle.
• Niepłodność. To właśnie brak równowagi hormonalnej jest główną przyczyną niepłodności. Powoduje on takie choroby jak PCOS i brak owulacji. 
• Trądzik. Wahania hormonów, szczególnie w okresie dojrzewania, przyczyniają się do nadmiernej produkcji sebum, w efekcie czego dochodzi do zatykania się porów w skórze. Może jednak występować także w wieku późniejszym, a także w trakcie ciąży, menopauzy czy przy stosowaniu terapii testosteronem.
• Cukrzyca. Jest jedną z najczęstszych chorób endokrynologicznych Pojawia się, kiedy trzustka nie wytwarza wystarczającej ilości hormonu insuliny lub organizm nie wykorzystuje go w sposób prawidłowy. 
• Choroby tarczycy. Niedoczynność tarczycy (niski poziom hormonów tarczycy) i nadczynność tarczycy (wysoki poziom hormonów tarczycy). 
• Otyłość. Nadmiar kortyzolu (hormonu) i niski poziom hormonów tarczycy (niedoczynność tarczycy) mogą przyczyniać się do otyłości.

Jak więc najlepiej w naturalny sposób zrównoważyć hormony?

Dla wielu z nas niewielkie i łatwe do wdrożenia zmiany stylu życia i diety stanowią skuteczną strategię w celu przywrócenia właściwego poziomu hormonów w organizmie.

Zrównoważona dieta i dobre nawyki mogą korzystnie wpłynąć na równowagę hormonalną i przyczynić się do poprawy ogólnego stanu zdrowia. Jak to zrobić ?

• Nie zapominaj o białku w diecie. Białka dostarczają aminokwasów, których organizm nie jest w stanie sam wytworzyć i które są potrzebne do produkcji hormonów peptydowych. Hormony te odgrywają kluczową rolę w regulacji kilku procesów fizjologicznych, w tym wzrostu, metabolizmu energetycznego, apetytu, stresu i innych. 
• Ćwicz. Aktywność fizyczna zwiększa wrażliwość receptorów hormonalnych, pomagając w dostarczaniu składników odżywczych. 
• Dbaj o właściwą wagę ciała. Otyłość, a także niedostateczna ilość spożywanych kalorii wiąże się z brakiem owulacji u kobiet. Jedzenie mieszczące się w zakresie uznanych tabel kalorycznych może pomóc w utrzymaniu równowagi hormonalnej. 
• Dbaj o zdrowie swoich jelit. Twoje jelita wytwarzają liczne metabolity, które mogą wpływać na zdrowie hormonalne. Ich nieprawidłowe funkcjonowanie może sprzyjać rozregulowaniu gospodarki hormonalnej.
• Spożywaj mniej cukru. Spożywanie cukru sprzyja insulinooporności, a spożycie fruktozy wiąże się z zakłóceniami w mikrobiomie jelitowym, co ostatecznie prowadzi do braku równowagi hormonalnej. 
• Wysypiaj się. Twój poziom hormonów może rosnąć i spadać w ciągu całego dnia ze względu na jakość snu. 
• Jedz zdrowe tłuszcze. Zdrowe spożycie tłuszczów może pomóc w utrzymaniu równowagi hormonów odpowiedzialnych za apetyt, metabolizm i uczucie sytości. 
• Pamiętaj o błonniku w diecie. Pomaga on regulować hormony peptydowe, takie jak insulina. 
• Zmniejsz stres. Stres może mieć znaczący wpływ na układ hormonalny poprzez aktywację reakcji stresowej, znanej jako odpowiedź „walki lub ucieczki”. Głównymi hormonami zaangażowanymi w tę reakcję są adrenalina i kortyzol, które są uwalniane w sytuacjach stresowych. 

Wnioski?

Zdrowy styl życia odgrywa istotną rolę w  wielu aspektach, jednak jednym z ważniejszych jest utrzymanie równowagi hormonalnej. Regularna aktywność fizyczna wspomaga prawidłowe funkcjonowanie układu hormonalnego poprzez stymulację produkcji endorfin, znanych również jako „hormony szczęścia”.  Właściwa dieta, bogata w składniki odżywcze, witaminy i minerały, dostarcza organizmowi niezbędnych substancji wspomagających produkcję hormonów właśnie.

Odpowiednia ilość snu jest kluczowa, ponieważ to w czasie snu organizm regeneruje się i zachodzą istotne procesy, takie jak np. produkcja hormonu wzrostu. Skuteczne radzenie sobie ze stresem również wpływa korzystnie na równowagę hormonalną, ponieważ nadmierny stres może prowadzić do zaburzeń, zwłaszcza poprzez nadmierne uwalnianie kortyzolu, znanego jako hormon stresu.

Utrzymanie równowagi hormonalnej ma wpływ na wiele aspektów naszego życia codziennego, od energii witalnej i nastroju po zdolność do skupienia się. Dlatego starania o zdrowy tryb życia mają nie tylko krótkoterminowe korzyści, ale też te długofalowe, wspierając ogólne dobre samopoczucie i zdrowie naszego organizmu na wielu poziomach. Jeśli więc zauważyłaś u siebie w ostatnim czasie jakąś zmianę np. nastroju, wagi, kondycji włosów, skóry, ciała czy ogólny spadek odporności psychicznej, warto, żebyś przyjrzała się czy z Twoją gospodarką hormonalną wszystko jest okey.

x Daily Basics